T.C. DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU E. 2014/806 K. 2015/3509 T. 15.10.2015
• DAVA AÇMA SÜRESİ (Özel Kanunlarında Ayrı Süre Gösterilmeyen Hallerde 60 Gün Olduğu – Anayasal Güvenceye Sahip Mülkiyete Dair İmar Uygulamaları Sonucunda Uğranılan Mağduriyetin Giderilmesine İlişkin Her Zaman İşlem Tesisi İçin Başvurulabileceği Yapılan Her Yeni Başvuru Üzerine Tesis Edilen İşlem Hakkında Süresinde Dava Açılabileceği)
• İMAR UYGULAMASI SONUCU UĞRANILAN MAĞDURİYETİN GİDERİLMESİNE İLİŞKİN İŞLEMİN İPTALİ DAVASI (Mülkiyet Hakkının Anayasal Bir Hak Olduğu Mülkiyet Hakkına Dayalı Olarak Her Zaman İşlem Tesisi Talebiyle İdareye Başvurulabileceği – Mülkiyet Hakkının Kullanılması Konusunda Gerekli İşlemin Gerçekleştirilmesi İçin Yapılan Başvuru Üzerine İdarece Tesis Edilecek İşlem Hakkında Dava Açma Süresinde Dava Açılabileceği)
2577/m. 7, 10
ÖZET : Davaya konu işlemin Anayasal güvenceye sahip mülkiyet hakkına dayalı olarak davacıların imar uygulamaları sonucunda uğradığı mağduriyetinin giderilmesi için gerekli işlemlerin yapılmasına dair yaptıkları başvuru üzerine tesis edildiği görüldüğünden ve ilgilerce mülkiyet hakkına dayalı olarak her zaman işlem tesisi talebiyle başvurulabileceği açık olduğundan, mülkiyet hakkının kullanımı konusunda gerekli işlemin gerçekleştirilmesi için yapılan her yeni başvuru üzerine idarece tesis edilecek işlemler hakkında süre içerisinde dava açılabilir.
İstemin Özeti : Bursa 1. İdare Mahkemesince verilen 28.7.2008 günlü, E:2008/623, K:2008/865 Sayılı ısrar kararınınDanıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 27.5.2013 günlü, E:2009/438, K:2013/2131 Sayılı kararı ile onanması üzerine bu karara karşı, davacılar karar düzeltme isteminde bulunmaktadırlar.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi Düşüncesi : Dava konusu 19.2.2004 günlü, 2004/149 Sayılı belediye encümeni kararının 1.3.2004 tarihinde davacılara tebliği üzerine 29.4.2004 tarihinde açılan davada süre aşımı bulunmadığından, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 27.5.2013 günlü, E:2009/438, K:2013/2131 Sayılı kararının kaldırılarak mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, davacının karar düzeltme dilekçesinde öne sürdüğü hususlar, 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 54. maddesine uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulüyle Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca verilen 27.5.2013 günlü, E:2009/438, K:2013/2131 Sayılı onama kararı kaldırılarak, Bursa 1. İdare Mahkemesi’nin 28.7.2008 günlü, E:2008/623, K:2008/865 Sayılı ısrar kararına karşı davacının temyiz istemi yeniden incelendi, gereği görüşüldü:
KARAR : Dava; Bursa, Nilüfer İlçesi, İhsaniye Mahallesi, 9 pafta, 763 ve 501 parsel sayılı taşınmazları kapsayan alanda yapılan imar uygulaması sonrasında eksik tahsis edilen 1021 m2 taşınmaza karşılık yer verilmesi isteminin reddine dair 19.2.2004 günlü, 2004/149 Sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Bursa 1. İdare Mahkemesi’nin 30.6.2005 günlü, E:2004/788, K:2005/905 Sayılı kararıyla, davacılara 1987 ve 1989 tarihli imar uygulamaları sonucu 1021 m2 yerin eksik tahsis edildiği tartışmasız olmakla birlikte bu hususun en geç 29.12.1998 tarihinde öğrenilmiş olmasına rağmen süresinde dava açılmadığından, aynı yönde yapılan başvurunun reddine dair davaya konu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bu karar, temyiz incelemesi sonucunda Danıştay Altıncı Dairesinin 28.12.2007 günlü, E:2005/7344, K:2007/8138 Sayılı kararıyla; davaya konu işlemin davacının 11.2.2004 günlü, 305/1384 Sayılı başvurusu üzerine tesis edildiği, ancak bu dilekçenin dosyada bulunmadığının anlaşıldığı, bu durumda, İdare Mahkemesince, davaya konu işlemin tesisine neden olan 11.2.2004 günlü, 305/1384 Sayılı dilekçe, taraflardan istenilmek suretiyle incelendikten sonra bu başvurunun 2577 Sayılı Kanun’un 10. maddesi kapsamında bir başvuru olduğu sonucuna ulaşılması halinde uyuşmazlığın esası hakkında yeniden bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuş ise de, İdare Mahkemesince, davanın reddi yolundaki ilk kararında ısrar edilmiştir.
Davacılar, mahkeme kararını temyiz etmekte ve bozulmasını istemektedirler.
2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 7. maddesinde; dava açma sürelerinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay ve idare mahkemelerinde altmış gün olduğu belirtilmiş, 10. maddesinde: ” İlgililer, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem ve eylemin yapılması için idari makamlara başvurabilirler. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İlgililer altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştaya, idare ve vergi mahkemelerine dava açabilirler. Altmış günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebilir. Bu takdirde dava açma süresi işlemez. Ancak, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemez. Dava açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava açabilirler.” kuralı yer almıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden,davacıların murisi İsmail Duralar’a ait Nilüfer İlçesi, İhsaniye Mahallesi, 9 pafta, 763 ve 501 parselleri kapsayan alanda 2.11.1987 tarihli Encümen kararı ile imar uygulaması yapıldığı, daha sonra Bursa Büyükşehir Belediyesi Encümeninin 20.1.1989 tarihli kararı ile tashihen şuyulamaya gidildiği, bu işlem sonucu davacılara 1021 m2 eksik yer verildiği, söz konusu eksikliğin giderilmesi ve yer verilmesi istemiyle yapılan ilk başvurunun 23.6.1999 tarihli kararla reddedildiği ve 1.7.1999 tarihinde davacılara bildirildiği, davacılar tarafından, 2577 Sayılı Kanun’un 10.maddesi kapsamında, imar uygulamaları sonucunda uğranılan mağduriyetin giderilmesi için gerekli işlemlerin yapılması talebiyle 11.2.2004 tarihinde yaptıkları ikinci başvurunun reddine dair 19.2.2004 günlü, 2004/149 Sayılı belediye encümen kararının iptali istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, davaya konu işlemin Anayasal güvenceye sahip mülkiyet hakkına dayalı olarak davacıların imar uygulamaları sonucunda uğradığı mağduriyetinin giderilmesi için gerekli işlemlerin yapılmasına dair 2577 Sayılı Kanun’un 10. maddesi kapsamında yaptıkları başvuru üzerine tesis edildiği görüldüğünden ve ilgilerce mülkiyet hakkına dayalı olarak her zaman işlem tesisi talebiyle başvurulabileceği açık olduğundan, mülkiyet hakkının kullanımı konusunda gerekli işlemin gerçekleştirilmesi için yapılan her yeni başvuru üzerine idarece tesis edilecek işlemler hakkında 2577 Sayılı Kanun’un 7. maddesinde öngörülen süre içerisinde dava açılabileceğinden, davaya konu 19.2.2004 günlü, 2004/149 Sayılı belediye encümeni kararının 1.3.2004 tarihinde davacılara tebliği üzerine 29.4.2004 tarihinde açılan davada süre aşımı bulunmamaktadır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle; davacıların temyiz isteminin kabulüyle Bursa 1. İdare Mahkemesi’nin 28.7.2008 günlü, E:2008/623, K:2008/865 Sayılı ısrar kararının BOZULMASINA, dosyanın anılan idare mahkemesine gönderilmesine, 15.10.2015 gününde oyçokluğu ile karar verildi.